در میان هر سالی دو جشن بزرگ بنام های عید رمضان و قربان میان مسلمانان برگزار میگردد که برای تمامی مسلمانان دارای اهمیت زیادی میباشند.زیرا جشن های الهی اند و همانند مجالسی اند که از جانب خداوند برگزار میگردد و مسلمانان در آن اشتراک میکنند.این دو جشن از سنت های اسلامی به شمار میروند که در گذشته نیز مورد تجلیل قرار میگرفتند.اما در گذشته که کفر همه جا را فرا گرفته بود نحو تجلیل آن به گونه صحیح نبود.در زمان حضرت ابراهیم کفار در حال تجلیل عید بودند آنهم با رقص،شراب و مستی،و ابراهیم نیز در حال شکستاندن بُتانی بود که کفار از آنها خدا ساخته بودند،برگزاری عید این گونه دُرست نیست.و برگزاری عید قسمی که آنان تجلیل میکردند نبوده بلکه زمانی که محمد(ص) به پیامبری مبعوث گردید همه چیز به قاعده و قانون تبدیل شد.بنأ عید نیز حاوی عنعنات زیاد و دلنشینی است، که هر شخص به ویژه کودکان علاقه خاصی به آن دارند
یکی از عنعنات عید شبی است که فردای آن عید است،در این شب مسلمانان با شادی و همه خوانی عید حنا تهیه میکنند و دستان شان را با رنگ حنا زیبا میکنند.و پیش از عید یعنی چند روز که به عید بماند لباسهای زیبایی برای عید تهیه میکنند،که تهیه لباس نیز در عید یکی از سنت های اسلامی است،که تمامی اشخاص:پیر، جوان، زن، مرد، مولوی،صوفی،قاری،داکتر و غیره برای خود لباس جدید تهیه میکنند،و تهیه لباس عید شورو شوق دیگری دارد
خلاصه در روز عید بزرگترین سنتی که اجراء میگردد،ادای نماز عید است، که مردم آن را در جمع بایکدیگر اداء میکنند،این نماز عنوان نماز عید را گرفته و تا اداء نشود شورو شوق و سرو صدای عید به پا نمیشود،اما به محض ختم نماز همه جا چراغانی شده و پُر سروصدا میگردد.بزرگان خانه از نماز آمده و بقیه فامیل را به آغوش میگیرند و برایشان عید را تبریک میگویند. کودکان دستان بزرگان را بوسه میزنند و طلب عیدی میکنند، که عیدی خود یکی از عنعنات واقعأ دلنشینی است، کودکان با گرفتن عیدی شوق شان را به همه نشان میدهند
سفره های زیبای عید در تمامی خانه ها پهن است،و ناگفته نماند: فاتحه گرفتن در سه روز عید واقعأ گناه بزرگیست که خدا را دلخور میکند، زیرا این جشن از طرف اوست و میخواهد همه خوشحال باشند.و همچنان کسانی که از یکدیگر قهر اند باید در این روز آشتی کنند زیرا این هم خواست خداوند است
فامیل ها بعد از اینکه دور هم جمع شدند باهم کمی صحبت میکنند و میخندند و خوشحال اند سپس مردها که سه روز اول عید را به نام خود کرده اند برمیخیزند و میروند تا از تمامی اقوام خبر بگیرند،دختران و پسران به عیادت والدین و پدرکلان و مادرکلانشان می روند و دست بوسی آنان را انجام میدهند
مردها به هر خانه ی که میروند از میوه و دانه آن خود را میچشانند و به صاحب خانه میگویند برخیز که باهم جای دیگری برویم.اول خانه های همسایه هایشان را مورد گذر قرار میدهند و سپس به خانه اقوام و فامیل های شان میروند
در گذشته سفره ی در کار نبود و هر کسی که به خانه کسی میرفت سهم شیرینی خود را میگرفت و به خانه خودش میرفت. نخود و کشمش نیز نوعی عنعنه گفته میشود، زیرا سخن زیبای مردم من این است که:نخود کشمش بیارید،این جمله را خیلی دوست دارم، نخود کشمش در گذشته زینت بخش عید بود اما اینک میوه های تازه تر و جدیدتری مثل: جلغوزه،چهارمغز، پسته، بادام هندی، فندوق، میوه های تر، شیرینی و غیره سفره ها را رونق میدهد، به گونه که سفره ها را پُر جمع و جوش کرده است
باید یاد آور شد در گذشته عید ها بهتر برگزار میشد، نمیدانم دلیل چیست که در این اواخر عید هیچ لذتی ندارد آنهم در افغانستان، شاید دلیل دربدری و مشکلات بیش از حد کشورمان باشد اما ما امید داریم که این عید را مثل گذشته نیز برگزار کنیم. امیدواریم دوباره شوروشوق گذشته برگردد و همچنان در سه روز عید روزه گرفتن گناه بزرگی است، همچنان عنعنه دیگری که بسیار مهم است این است که بعد از سه روز اول عید، عید زنان به پا شده وتا عید قربان ادامه خواهد داشت، به امید موفقیت برای تمامی افغانان همیشه شاد و سر بلند باشید