تعریف لغوی نبی:
گفته اند نبی از (نبا) که معنی آن خبر بزرگ میباشد گرفته شده است همچنان گفته شده است که از نبوت یا نباوت گرفته شده که معنای آن جایگاه بلند ومرتفع می باشد.
در این مورد از حیث اینکه هر دو معنا را بدهد هیچ نوع مماتعی وجود ندارد چرا که نبی آورنده خبر بزرگ از طرف خدای تعالی می باشدو همچنان قدر و منزلت وی در نزد خدای تعالی و مومنان برتر و بلند مرتبه است.
همچنان نبی از جمله اشراف و سرکردگان نیز میباشد به این اساس است که در حدیث هرقل(هرکلیوس) پادشاه روم آمده است: "همینگونه پیامران در نسب قوم خویش بر انگیخته میشوند." اما تعریف لغوی رسول چنین است:"رسول کسی است که با رسالتی برانگیخته شده باشد رسالتی که موجه به غیرخودش باشد."
تعریف اصطلایی هر کدام از نبی و رسول:
نبی کسی است که خدای تعالی او را با شریعت جدیدی بر انگیخته که مردم را به سوی آن دعوت مینماید یا جهت تقویت شریعت گذشته بر انگیخته سده است.
اما رسول کسی است که خدای تعالی او را با شریعت جدیدی بر انگیخته که مردم را بسوی آن دعوت میدهد بنابر این میتوان گفت که: همه رسولان نبی هستند و هر نبی رسول نیست بنا نسبت میان این دو عموم و خصوص مطلق میباشد و نبی مطلقا عام است.
گفته شده که نبی کسی است شرعی بر وی وحی شده اما امر ه تبلیغ آن نشده است این یک نوع تعریف عجیب و تعجب آور میباشد چرا که خدای تعالی از اهل علم و دانش عهد و پیمان گرفته است که هرگز علم خود را کتمان ننمایند و بر کسانیکه علم را می پوشانند و کتمان میکنند عیب گرفته و در این مورد میفرماید:{و اذ اخذالله میثاق الذین اوتوالکتاب لتبیننه للناس و لا تکتمونه فبذه ورا ظهورهم واشتروا ه ثمنا قلیلا فبس مایشترون}(آل عمران187).
ترجمه:
و خاطر بیاورید هنگامیکه خدا از کسانیکه کتاب(آسمانی) به آنها داده شده پیمان گرفت که حتما آن را برای مردم آشکار سازید و کتمان نکنید! ولی آنها آن را پشت سر افگندند و به بهای کمی فروختند و چه د متاعی میخرند؟!
همچنان خدای تعالی به صراحت وظیفه پیامبرام بنی اسراییل را بیان داشته در مورد تورات چنین میفرماید:{یحکم بهاالنبیون الذین اسلموا للذین عادوا والربانیون والاحبار بما استحفظوا من کتاب الله}(ماهده/44)
(وپیامبران که در برابر فرمان خدا تسلیم بودند با آن برای یهود حکم میکردند و همچنین علما و دانشمندان به این کتاب که ه آنها سپرده شده و بر آن گواه بودند داوری مینمودند).
همچنان فرموده است:(الم تر الی الملا من بنی اسراییل من بعد موسی اذ قالولنبی لهم ابعث لنا ملکا تقاتل فی سبیل الله)(بقره/244)
ترجمه:
(آیا مشاهده نکردی جمعی از بنی اسراییل را بعد از موسی که به پیامبر خود گفتند:زمامدار و(فرمان دهی) برای ما انتخاب کن!تا(زیرفرمان او)در راه خدا پیکار کنیم).
همچنان این فرموده باری تعالی که میفرماید:{و ما ارسلنا من قبلک من رسول و لا نبی الا اذا تمنی القی الشیطان فی امنیته فینسخ الله ما یلقی الشیطان ثم یحکم الله آیاته والله علیم حکیم}(الحج52).
ترجمه:
(هیچ پیامبری را پیش از تو نفرستادیم مگر اینکه هر گاه آرزو میکرد و طرحی برای پیش برد اهداف الهی خود می ریخت شیطان القاثاتی در آن میکرد).
همه این دلایل بر این دلالت دارند که همه انبیا و رشولان آیات الهی را بر قوم خود تلاوت مینمودند و میل و علاقه فراوانی به هدایت قوم خویش داشتند بنا ر این وظیفه نبی تنها بر نفس خودش نیست که از قوم خود عزلت گزیند و گوشه گیری اختیار نماید.
